Πέμπτη 20 Οκτωβρίου 2005

As Seen On DVD: "Der Untergang"

by lkrory21
Der Untergang (2004, 156')
(Ελλην. "H Πτώση" Αγγλ. "Downfall")



Αν και έχουν περάσει 60 χρόνια από την πτώση του Βερολίνου και τον τερματισμό του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, για πρώτη φορά ένα κινηματογραφικό έργο γερμανικής προελεύσεως απεικόνιζει τον Hitler. Σκηνοθετήμενο απο τον Oliver Hirschbiegel (γνωστός από το "Das Experiment", Το Πείραμα) και βασισμένο στις αναμνήσεις της τελευταίας γραμματέας του Hitler, η "Πτώση" είναι ένα συγκλονιστικό έργο που έχει ως θέμα τις τελευταίες μέρες πριν την κατάληψη του Βερολίνου την άνοιξη του 1945 από τον Κόκκινο Στράτο.


Το έργο ξεκινάει χρονολογικά από το 1942 (όταν ακόμα ο πόλεμος δεν είχε κριθεί) όπου προσλαμβάνεται η νεαρότατη, μόλις 22 χρονών τότε, Traudl Junge (Alexandra Maria Lara) ως γραμματέας του Χίτλερ και τελειώνει με την ίδια να προσπαθεί να διαφύγει από τον κλοιό των σοβιετικών δυνάμεων ενώ όλα έχουν τελειώσει (ο Χίτλερ έχει ήδη αυτοκτονήσει και η Γερμανία έχει συνθηκολογήσει) αλλά στέκεται κυρίωςστα γεγονότα που διαδραματίστηκαν μέσα στο καταφύγιο (γερμανικά Führerbunker) που είχαν καταφύγει ο Αδόλφος, η Ευα Μπράουν, οι στρατηγοί του 3ου Ράϊχ, οι οικογένειες τους, κλπ.

Η ταινία μας δείχνει με μεγάλη ιστορική ακρίβεια τα γεγονότα και απεικονίζει ρεαλιστικά το κλίμα στο Βερολίνο τις τελευταίες μέρες τόσο μέσα όσο και έξω από το καταφύγιο εν μέσω της αδυσώπητης και ανηλεούς προέλασης των σοβιετικών δυνάμεων. Το Βερολίνο είναι πια κατεστραμμένο συθέμελα από τον αστάματητο βομβαρδισμό και οι απλοί πολίτες σε απόγνωση. 12χρονα και 14χρονα παιδιά της Χιτλερικής νεολαίας και άκαπνοι νεοσυλλεκτοι είναι οι μόνες δυναμεις προστασίας που μάχονται ακόμα καθώς οι στρατιές του Γερμανικου στρατού έχουν αποδεκατιστεί και υπάρχουν μόνο στους χάρτες. Εκτελέσεις, λιποταξίες και ένα κλίμα παρακμής μεταξύ των αξιωματικών και στρατιώτων που έχουν ουσιαστικά παραδώσει τα όπλα και μεθοκοπούν με πόρνες στα συντρίμια της πόλης.

Εντός του καταφυγίου το κλίμα μέρα με τη μέρα και ώρα με την ώρα γίνεται όλο πιο "βαρύ". Ο Χίτλερ έχει αποφασίσει (παρά τις πολαπλές παραινέσεις συνεργατών του) να παραμείνει στο Βερολίνο μέχρι εσχάτων. Σε μια συγκλονιστική ερμηνεία από τον Bruno Ganz, ο Χίτλερ παρουσιάζεται σαν συμπαθητικός και συμπονετικός προς τους συνεργάτες του ηγέτης πού όμως κάθε τόσο μεταμορφώνεται σε έναν παρανοϊκό και μανιακό άνθρωπο που κατηγορεί όλους τους στρατηγούς και συνεργάτες ως υπαίτιους, μετακινεί στους χάρτες ανύπαρκτες πια στρατιές για τη σωτηρία της πόλης και απονέμει ανούσιους, κενούς τίτλους και παράσημα ή μένει απλά και συγκλονιστικά σιωπηλός.

Το φιλμ δεν στέκεται καθόλου στα εγκλήματα ή την εν γένει πορεία του 3ου Ράιχ αλλά αποκλειστικά στο τι συνέβη μέσα στο καταφύγιο εκείνες τις μέρες όπως καταγράφονται προσωπικές μαρτυρίες επιζώντων και ιστορικές πηγές. Για αυτό το λόγο και κατακρίθηκε διότι παρουσιάζει τον Χίτλερ και τους πρωτεργάτες του καθεστώτος όχι σαν τέρατα αλλά με σχεδόν ανθρώπινο προσωπείο. Μας δείχνει όλους αυτούς που εξαιτίας των σχεδιών και οραμάτων τους εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε μάχες ή στρατόπεδα συγκέντρωσης ως απλούς ανθρώπους που νιώθουν χαρά, συμπόνια, πόνο, απόγνωση και φόβο καθώς είναι στριμωγμένοι με πραγματικά αθώους (όπως παιδια, απλές νοσοκόμες, κλπ) σε τέσσερις τοίχους και οι στρατιώτες του ρωσσικού στρατού δύο τετράγωνα μακρύτερα. Η κινηματογραφική αυτή απεικόνιση θέτει αμείλικτα ερωτήματα όπως η συλλογική ευθύνη και αμέτρητα "γιατί"...

Το υπόλοιπο καστ στέκεται επάξια στους ρόλους τόσο των απλών ανθρώπων όσο και ιστορικών προσώπων όπως η Εύα Μπράουν (Juliane Köhler), ο Γκέμπελς (Ulrich Matthes), κλπ. Μειονέκτημα του έργου (αν μπορούσαμε να βρούμε δηλαδή) είναι η μάλλον αργή ανάπτυξη του στο πρώτο μέρος αλλά ο θεατής αποζημιώνεται από το συγκλονιστικό τελευταίο ημίωρο του έργου. Πραγματικά "γροθιά στο στομάχι" είναι η σκηνή της δολοφονίας των παιδιών της οικογένειας Γκέμπελς από την μητέρα τους πριν αυτοκτονήσει η ίδια με τον συζυγό της. Επιγραμματικά, ένα πολύ σημαντικό έργο που συστήνεται ανεπιφύλακτα.

Διάφορα:

1) Στο έργο εμφανίζεται τόσο στην αρχή όσο και στο τέλος του έργου η πραγματική Traudl Junge σε αποσπάσματα από παλαιότερο ντοκιμαντέρ σχετικά με τις αναμνήσεις της.

2)Ενώ υπάρχουν πληθώρα ηχητικών και κινηματογραφικών αποσπασμάτων από τις ομιλίες του Χίτλερ δεν υπάρχει παρά ένα μόνο απόσπασμα μόλις 11 λεπτών όπου ακούγεται ο Χίτλερ να μιλά κανονικά όπως μιλούσε με τους συνεργάτες του κλπ ηχογραφημένο από την φινλανδικές μυστικές υπηρεσίες. Το μοναδικό λοιπόν συγκεκριμένο απόσπασμα μελέτησε επισταμένα ο Bruno Ganz ώστε να αποδώσει την ιδιαίτερη προφορά του Χίτλερ.

LINKS:
All Movie Guide

Imdb

Wikipedia

Official Site (Αγγλικά)

Official Site (Γερμανικά)

2 σχόλια:

  1. Ανώνυμος21/10/05 6:23 μ.μ.

    s auton ton polemo den yparxoyn polites..apantisi tou fyrer oson afora tin ekenosi tou verolinou apo polites enopsi tis eisvolis ton roson...
    geri tenia

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμος24/10/05 10:38 μ.μ.

    χμ.... ενδιαφέρουσα ταινία! :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή